Van Hooste ontwikkelt eerste visvriendelijke waterpompinstallatie

Bouwen aan biodiversiteit

Het idee voor dit project kwam voort uit een aanvraag van de ​​Vlaamse Milieumaatschappij (VMM), die alternatieven zocht voor de traditionele pompen in rivieren en kanalen. Hoewel deze pompen efficiënt zijn, vormen ze een groot gevaar voor vissen. De Europese paling, een beschermde soort, betaalt hier vaak de prijs voor: slechts twee procent overleeft de traditionele pompen. Van Hooste zag direct de noodzaak: “We beseften dat we echt iets konden betekenen voor de bescherming van dieren en biodiversiteit, vooral voor de paling die het zwaar heeft.”, zegt Aagje.

“De paling heeft bovendien een fascinerend levensverhaal: hij zwemt in Europese wateren, maar migreert aan het einde van zijn leven duizenden kilometers naar de Sargassozee om te paren. De jonge palingen maken de terugreis naar Europa, maar stuiten onderweg vaak op obstakels zoals gevaarlijke pompen. “Daar wilden we iets aan doen. De maatschappelijke relevantie, gecombineerd met onze technische expertise, gaf het project een sterke basis.” 

Van 3D-model tot prototype  

Van Hooste is al dertig jaar gespecialiseerd in mechanische constructies voor waterbeheer, zoals stuwen en kleppen. Voor dit project hebben ze alle registers opengetrokken. “We hebben twee jaar intensief onderzoek gedaan,” vertelt Aagje. “Met een 3D-geprint schaalmodel hebben we stromingen getest en, samen met een Duitse partner, onderzocht hoe vissen zich door de pomp bewegen en hun overlevingskansen. Vervolgens bouwden en testten we de pomp in onze testfaciliteit. Het resultaat? Een innovatieve pomp die voorkomt dat vissen vast komen te zitten tussen de schroef en de behuizing, dankzij een slim ontwerp.”

“We kiezen bewust voor maatwerk in plaats van massaproductie. Dat is de kracht van ons familiebedrijf: we combineren technische knowhow met flexibiliteit en een persoonlijke aanpak. We leveren alleen wat we zelf volledig ondersteunen,” voegt Aagje toe. 

VLAIO als katalysator

De eerste installaties draaien intussen op Belgische bodem. Voor het onderzoek en de ontwikkeling kon Van Hooste rekenen op steun van VLAIO. “Die financiële ondersteuning was belangrijk,” vertelt Aagje. “Een nieuw product ontwikkelen kost zowel tijd als middelen. We wilden investeren in onderzoek en testen, maar dat brengt hoge kosten met zich mee. Dankzij VLAIO konden we dit traject opstarten en succesvol afronden en we waardeerden het enorm dat ze dit project zo intens opvolgden.” 

Innovatie beschermen

De visvriendelijke pomp is op verschillende manieren innovatief. Dankzij het unieke ontwerp blijven vissen veilig en kunnen ze niet klem komen te zitten in de schroef.  “We hebben het systeem zelf ontwikkeld, en sommige componenten zijn echt baanbrekend,” vertelt Aagje. “We hebben er veel tijd, moeite en middelen in gestoken. Daarom willen we ons beschermen tegen imitaties door een octrooi (of patent, nvdr) aan te vragen. Als klein bedrijf hebben we niet zoveel kennis over hoe we dat nu het best aanpakken – zowel om onze eigen uitvinding te beschermen als om te vermijden dat we inbreuk maken op bestaande octrooien van anderen. We kregen hierbij waardevolle ondersteuning van een VLAIO-bedrijfsadviseur. Zo kunnen we de commerciële kansen van onze innovatie beter veiligstellen.” 

Vooruit met volle vaart

De toekomst van Van Hooste ziet er veelbelovend uit. “We merken dat dit thema leeft,” zegt Aagje. “De vraag naar duurzame oplossingen voor waterbeheer groeit, en wij zijn er helemaal klaar voor om daarop in te spelen.” Samen met ​​Flanders Investment & Trade (FIT) richten ze hun pijlen op internationale groei, met Frankrijk en Nederland in het vizier. “Met de juiste partners en ondersteuning geloven we dat ons systeem de Europese norm kan worden”, aldus Aagje.